چکیده
زینت خزایی ،طلبه مدرسه علمیه کوثر ورامین
حضانت حق یا تکلیف با رویکردی بر قانون موضوعه ایران
دین اسلام برای جهان بشریت و پیروان خود احکام و دستورالعمل هایی را وضع کرده است و از آنان ، رعایت و اجرای آن ها را به عنوان تکلیف دینی خواسته است .ما باور داریم ، جامعه اسلامی چنان چه در تمام امور زندگی فردی واجتماعی احکام الهی پایند باشند ، نقش تعلیم و تربیت نیز ، در تعالیم دینی جایگاه تعالی و رشد خود را به عهده خواهد گرفت و از آن جا که قوانین مصوب در جمهوری اسلامی ایران ریشه در احکام فقهی داشته و در این قوانین دیدگاه های مستنبط ازآیات و روایات و نظریات فقهی علمای اسلام مورد توجه جدی بوده است . لذا نمی توان برای بررسی موضوعی مانندحق حضانت، صرفاً به قوانین موضوعه از جمله قانون مدنی بسنده نمود.
اهمیت نگهداری اطفال بر هیچ کس پوشیده نیست و این امر مورد عنایت خاص فقها وحقوقدانان وقانون گذاران اجتماعی است. چه بسا خوشبختی وپیشرفت جامعه درگرو نگهداری درست و تربیت صحیح کودکان است. مسأله حضانت در بخش فقهی ـ حقوقی مورد بررسی قرار گرفته است و به لحاظ فقهی نظریاتی پیرامون این موضوع مطرح شده است .
حضانت در لفظ ماده آن ، نگهداری ، تربیت و تعلیم طفل است . به گونه ای که صحت جسمانی با توجه به نیازهای حال و آینده اوتأمین گردد .
حضانت اطفال آمیخته ای از حق و تکلیف می باشد . نظر مشهور فقها بر ایناست که حضانت برای پدر تکلیف است و او نمی تواند از زیر بار آن شانه خالی کند . اما حضانت برای مادر ، صرفاً یک حق است و مانند تمام حقوق اسقاط آن ممکن است.
در حقوق ایران برابر ماده 1168 و 1172 ق .م حضانت هم حق و هم تکلیف برای ابوین است و هیچ کدام از ابوین حق ندارند ، از نگهداری وی ، امتناع ورزند .
در این بررسی ضمن تشریح دیدگاه های فقها و حقوق دانان درباره ی ماهیت حضانت ، اشخاص عهده دار حضانت شرایط و موانع اجرای آن و تأثیر اراده در حضانت ، مبانی مسئولیت های مدنی والدین نسبت به فرزند هم بررسی می شود. مبانی مسئولیت پدر و مادر نسبت به فرزند به خساراتی که از سوی فرزندان آنان به دیگران واردمی شود ، ماده 7 قانون مسئولیت مدنی است . این مسئولیت ، زمانی مطرح می شود که سرپرستان طفل ، تقصیر و کوتاهی در مراقبت از آنها نموده است و طفل موجب ضرر به دیگران شده باشد ، در این صورت والدین که حضانت به عهده آنان است ، مسئول جبران این خسارت هستند.
کلید واژه ها :
حضانت، حق ، تکلیف ، حکم ، طفل ، مسئولیت مدنی ،مسئولیت کیفری ، آثار حقوقی
موضوعات: معرفی تحقیقات پایانی
[یکشنبه 1400-10-26] [ 08:21:00 ق.ظ ]